ប្រវត្តិសាស្ត្របានបញ្ជាក់ថានៅ ” ថ្ងៃ ១៤-១៥ កើតខែអស្សុជ និង ១ រោជខែកក្ដិក ” ពិធីអុំទូក អកអំបុក បណ្ដែតប្រទីប ជាបុណ្យប្រពៃណីជាតិដ៏ធំមួយបានប្រារព្ធឡើង។ បុណ្យនេះមានដើមកំណើតតាំងពីបុរាណកាលមក ដែលយើងឃើញមានការចែងទុកក្នុងឯកសារជាតិ និង អន្តរជាតិ ឬតាមសិលាចារឹក នៃប្រាសាទនានាជាដើម ។
ពិធីបុណ្យ រីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងសង្គមខ្មែរ នាសម័យអង្គរ ក្នុងរាជព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧ (សតវត្សរ៍ទី ១២) និងសម័យលង្វែកនាពុទ្ធសករាជ ២០៧១ គ្រិស្តសករាជ ១៥២៨ ក្នុងរាជព្រះបាទអង្គច័ន្ទទី១។
ហេតុដែលសម័យទាំងពីរនោះមានការរីកចម្រើន ពីព្រោះ :
ក. នៅសម័យអង្គរសតវត្សរ៍ទី១២ ក្រុងកម្ពុជាមានសេចក្ដីសុខសប្បាយក្សេមក្សាន្ត រុងរឿងណាស់។ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧ បានចេញធ្វើសង្គ្រាមជើងទឹកបង្ក្រាបបច្ច្ចាមិត្ត ដោយប្រើកងទ័ពទូករំដោះក្រុងកម្ពុជា ឲ្យរួចផុតពីកណ្ដាប់ដៃខ្មាំងសត្រូវ ។ រឿងចម្បាំងទាំងអស់នាគ្រិស្តសករាជ ១១៧៧-១១៨១ត្រូវបានបុព្វបុរសខ្មែរឆ្លាក់ទុកនៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទបាយ័ន និងប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ ដែលមានរូបព្រះឆាយា លក្ខណ៍នៃព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ទ្រង់ឈរលើនាវាចម្បាំង កាន់ធ្នូរដំបង អមដោយកងទ័ពយ៉ាងច្រើនមហិមា ។

ប្រវត្តិសាស្ត្របានបញ្ជាក់ថានៅ ” ថ្ងៃ ១៤-១៥ កើតខែអស្សុជ និង ១ រោជខែកក្ដិក ” ពិធីអុំទូក អកអំបុក បណ្ដែតប្រទីប ជាបុណ្យប្រពៃណីជាតិដ៏ធំមួយបានប្រារព្ធឡើង។ បុណ្យនេះមានដើមកំណើតតាំងពីបុរាណកាលមក ដែលយើងឃើញមានការចែងទុកក្នុងឯកសារជាតិ និង អន្តរជាតិ ឬតាមសិលាចារឹក នៃប្រាសាទនានាជាដើម ។
ពិធីបុណ្យ រីកចម្រើនយ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងសង្គមខ្មែរ នាសម័យអង្គរ ក្នុងរាជព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧ (សតវត្សរ៍ទី ១២) និងសម័យលង្វែកនាពុទ្ធសករាជ ២០៧១ គ្រិស្តសករាជ ១៥២៨ ក្នុងរាជព្រះបាទអង្គច័ន្ទទី១។
ហេតុដែលសម័យទាំងពីរនោះមានការរីកចម្រើន ពីព្រោះ :
ក. នៅសម័យអង្គរសតវត្សរ៍ទី១២ ក្រុងកម្ពុជាមានសេចក្ដីសុខសប្បាយក្សេមក្សាន្ត រុងរឿងណាស់។ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី ៧ បានចេញធ្វើសង្គ្រាមជើងទឹកបង្ក្រាបបច្ច្ចាមិត្ត ដោយប្រើកងទ័ពទូករំដោះក្រុងកម្ពុជា ឲ្យរួចផុតពីកណ្ដាប់ដៃខ្មាំងសត្រូវ ។ រឿងចម្បាំងទាំងអស់នាគ្រិស្តសករាជ ១១៧៧-១១៨១ត្រូវបានបុព្វបុរសខ្មែរឆ្លាក់ទុកនៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទបាយ័ន និងប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ ដែលមានរូបព្រះឆាយា លក្ខណ៍នៃព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ទ្រង់ឈរលើនាវាចម្បាំង កាន់ធ្នូរដំបង អមដោយកងទ័ពយ៉ាងច្រើនមហិមា ។